«Ο έρωτας, η εργασία και η γνώση είναι οι αστείρευτες πηγές της ζωής, αυτές πρέπει να
την κυβερνούν» (Βίλχεμ Ράιχ). Με αυτή την απλή και συγχρόνως σύνθετη φράση ο Ράιχ
περιγράφει την ουσία της ζωής και της ανθρώπινης ύπαρξης, η οποία απέχει πολύ από την
κατάσταση του σύγχρονου Homo Sapiens. Έρωτας, εργασία και γνώση έχουν
διαστρεβλωθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό ως έννοιες και το δυστύχημα εντοπίζεται στο
γεγονός ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων δεν είναι σε θέση να το αντιληφθεί. Στο παρόν
άρθρο επιχειρείται η εξέταση του μείζονος ζητήματος της εργασίας και της σχέσης της με
τον άνθρωπο στη σημερινή κοινωνία, χωρίς ωστόσο να παραβλέπονται ο έρωτας, η αγάπη,
η γνώση και άλλες παρεμφερείς έννοιες, καθώς η συσχέτισή τους είναι άμεση.
Η εργασία, μία από τις σημαντικότερες πτυχές της ζωής και της ανθρώπινης
δραστηριότητας για τους περισσότερους ανθρώπους, είναι κάτι το επαχθές, μία αγγαρεία, κάτι το ξένο. Δεν βλέπουν τον εαυτό τους μέσα σε αυτή, αλλά αντίθετα, αρχίζουν να αισθάνονται ο εαυτός τους κατά το δευτερόλεπτο στο οποίο τελειώνει η εργασία τους. Αποτέλεσμα αυτού είναι μια ζωή που στο μεγαλύτερο μέρος της ο άνθρωπος κάνει κάτι αντίθετα με τη θέλησή του, με μοναδικό κριτήριο το χρήμα και την επιβίωσή του. Έτσι, το
άτομο βλέπει τις μέρες χωρίς δουλειά σαν μέρες ελευθερίας και απόδρασης από την ίδια
του τη ζωή. Φυσικό επακόλουθο αυτής της κατάστασης είναι το άτομο να χάσει την κριτική
του ικανότητα και να παρακμάσει πνευματικά, διότι η ζωτική του δραστηριότητα είναι η
επανάληψη μιας αγγαρείας. Ο άνθρωπος μετατρέπεται σε ένα παθητικό ον το οποίο
ακολουθεί πιστά τις υπάρχουσες κοινωνικές συνθήκες και κανόνες και απομακρύνεται από
την ανθρώπινη ουσία ή όπως έλεγε ο Μαρξ «Κάθε άνθρωπος αποξενώνεται από τους
άλλους και όλοι είναι αποξενωμένοι από την ουσία του ανθρώπου». Επομένως, έχουμε
ανθρώπους αποξενωμένους, τόσο από τους άλλους ανθρώπους όσο και από τον ίδιο τους
τον εαυτό και την ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης.
Ο σύγχρονος Homo Sapiens δεν είναι παρά μια συνεχόμενη απόδραση από τη ζωή του και
τον ίδιο του τον εαυτό, αναπτύσσοντας ρηχές σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους, ερωτικές
και μη, και κοιτώντας παντού τη βιτρίνα και όχι την ουσία, το φαίνεσθαι και όχι το είναι.
Αρέσκεται στη φθηνή διασκέδαση και δεν αφιερώνει χρόνο στην καλλιέργειά του και σε
σοβαρά ζητήματα που τον αφορούν και για τα οποία είναι ο μόνος ο οποίος μπορεί να
κάνει κάτι. Δεν είναι ικανός να αγαπήσει αληθινά ούτε τον εαυτό του, τον οποίο αποφεύγει
μανιωδώς να ανακαλύψει, ούτε τη φύση ούτε τον κόσμο γύρω του. Επιλέγει τον/ην
κατάλληλο/η σύντροφο από ανάγκη να μην είναι μόνος και όχι από αληθινή αγάπη, με
αποτέλεσμα σήμερα οι ουσιαστικές σχέσεις να αποτελούν εξαίρεση και όχι κανόνα. Όσο
και αν φαίνεται περίεργο αυτό πολλοί άνθρωποι, είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα, επιλέγουν
συντρόφους ή φίλους όπως επιλέγουν ένα προϊόν κοιτώντας την κοινωνική θέση, τον
πλούτο, τα υλικά αγαθά και άλλα χαρακτηριστικά που ανεβάζουν την «αξία» και όχι το
είναι του ανθρώπου. Έτσι, αυτά τα άτομα δίνουν όχι ανιδιοτελώς και με ευχαρίστηση όπως
προστάζει η αληθινή αγάπη αλλά περιμένοντας κάποιο αντάλλαγμα για την πράξη τους. Οι
πολλές αποτυχημένες ανθρώπινες σχέσεις γύρω μας δεν ναυαγούν, επειδή δεν βρέθηκε
το σωστό άτομο για αγάπη, αλλά εξαιτίας της ανικανότητας αυτών των ανθρώπων να
αγαπήσουν και να αγαπηθούν.
Βαθιά μου πίστη είναι πως ο άνθρωπος θα μπορέσει στο μέλλον να απελευθερωθεί από τα
δεσμά του και η σχέση του με τη ζωή και τον κόσμο θα γίνει πιο ανθρώπινη. Η εργασία θα
εκφράζει τις δημιουργικές του ικανότητες και τον εαυτό του και δεν θα πραγματοποιείται
από ανάγκη για χρήματα. Τι και αν οι ενδείξεις, οι συνθήκες και το γενικότερο πνεύμα της
εποχής δείχνουν το αντίθετο, στο χέρι κάθε ανθρώπου ξεχωριστά και της ανθρωπότητας
συνολικά είναι να ανατρέψει προς όφελος όλων την κατάσταση.
Kommentare